سطح کیفیت برای روغن دندهAPI.

سطح کیفیت برای روغن دنده API

روغن دنده یکی از مهم‌ترین روانکارها در سیستم‌های انتقال قدرت وسایل نقلیه و ماشین‌آلات صنعتی است. این روغن‌ها برای روانکاری چرخ‌دنده‌ ها،

کاهش اصطکاک، جلوگیری از سایش و حفاظت در برابر خوردگی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به منظور استانداردسازی و ارزیابی کیفیت این روغن‌ها،

موسسه نفت آمریکا (API) دسته‌بندی‌ها و سطوح کیفی مشخصی را معرفی کرده است.این سطوح با کدهایی مانند GL-1 تا GL-6 مشخص میشوند

و هر یک نشان‌دهنده نوع خاصی از عملکرد، سطح محافظت و شرایط کاری هستند.

اهمیت سطوح کیفیت API در روغن دنده

سطح کیفیت روغن دنده نشان‌دهنده توانایی روغن در مقابله با فشار، گرما، خوردگی، سایش و دیگر شرایط سخت کاری در سیستم‌ های انتقال نیرو

است. استفاده از روغن دنده‌ای با سطح کیفی مناسب می‌تواند عمر تجهیزات را افزایش داده، مصرف سوخت را کاهش دهد و هزینه‌ های نگهداری را

کم کند. همچنین انتخاب نادرست روغن می‌تواند منجر به خرابی‌های جدی در گیربکس و دیفرانسیل شود.

سطوح کیفیت API برای روغن دنده

API سطوح مختلفی از کیفیت را برای روغن‌های دنده تعیین کرده که رایج‌ترین آن‌ها به شرح زیر است:

API GL-1

این نوع روغن دنده برای کاربردهای سبک و شرایط کاری ساده طراحی شده است. GL-1 فاقد مواد افزودنی فشار بالا (EP) است و بیشتر برای جعبه‌

دنده‌های دستی قدیمی که در معرض بارهای شدید نیستند، مناسب می‌باشد. در حال حاضر کاربرد بسیار محدودی دارد.

API GL-2

برای گیربکس‌های مارپیچی سبک طراحی شده است که نیاز به محافظت بیشتری نسبت به GL-1 دارند. دارای مقدار کمی افزودنی ضدسایش است،

اما همچنان برای بارهای سنگین مناسب نیست.

API GL-3

مناسب برای شرایطی با بار متوسط، مانند برخی گیربکس‌های دستی و دیفرانسیل‌های سبک. دارای مقداری مواد افزودنی فشار بالا است، ولی برای

شرایط بسیار سخت یا سرعت‌های بالا توصیه نمی‌شود.

API GL-4

یکی از پرکاربردترین سطوح کیفیت در روغن دنده است. GL-4 تعادل مناسبی بین حفاظت در برابر فشار و سازگاری با قطعات داخلی (مانند برنز و مس)

دارد. بیشتر در گیربکس‌های دستی خودروها، دیفرانسیل‌های سبک و سیستم‌های هم‌زمان‌شده استفاده می‌شود. روغن‌های GL-4 حاوی افزودنیهای

EP هستند ولی در سطح متوسط.

API GL-5

برای شرایط کاری بسیار سخت مانند دیفرانسیل‌های پینیون‌دار با فشار زیاد طراحی شده است. GL-5 مقدار زیادی افزودنی EP دارد که عملکرد بالایی

در برابر فشار و ضربه فراهم می‌آورد، اما به دلیل ماهیت شیمیایی این افزودنی‌ها، ممکن است به آلیاژهای زرد (مثل برنز) آسیب برساند. بنابراین برای

گیربکس‌هایی که هم‌زمانی دارند توصیه نمی‌شود مگر اینکه توسط سازنده تأیید شده باشد.

API GL-6

این سطح کیفی برای چرخ‌دنده‌هایی با طراحی خاص و بارهای بسیار بالا طراحی شده بود، اما اکنون منسوخ شده است و در عمل دیگر مورد استفاده

قرار نمی‌گیرد. علت آن پیشرفت در فناوری افزودنی‌ها و جایگزینی با استانداردهای جدیدتر است.

تفاوت GL-4 و GL-5

یکی از پرتکرارترین سوالات در زمینه روغن دنده، تفاوت بین GL-4 و GL-5 است. در حالی که GL-5  محافظت بیشتری در برابر فشار فراهم می‌کند ، اما

ممکن است برای گیربکسهایی که از قطعات حساس به مواد EP ساخته شده‌اند، مناسب نباشد.به همین دلیل، استفاده از GL-5 در گیربکس‌هایی که

مخصوص GL-4 طراحی شده‌اند، می‌تواند منجر به خوردگی قطعات زرد رنگ شود. در برخی موارد، روغنهایی با فرمولاسیون خاص و سطح کیفیت MT-1

برای گیربکس‌های خاص استفاده می‌شوند که با GL-5 ترکیب شده‌اند.

استانداردهای مکمل

علاوه بر سطوح API، سازمان‌های دیگری مانند SAE، MIL و ASTM نیز در تعیین مشخصات فنی روغن دنده نقش دارند. برای مثال:

SAE عدد گرانروی روغن را مشخص می‌کند (مثل SAE 75W-90)

MIL-PRF-2105E استاندارد نظامی برای روغن‌های EP است

OEM‌ها (مانند ZF، MAN، Scania) نیز الزامات خاص خود را دارند که ممکن است فراتر از API باشند.

نتیجه‌گیری

در انتخاب روغن دنده مناسب، توجه به سطح کیفیت  API  اهمیت  فراوانی دارد. انتخاب صحیح بر اساس شرایط کاری، نوع گیربکس و توصیه سازنده

میتواند از خرابی‌های پرهزینه جلوگیری کرده و عمر مفید سیستم انتقال نیرو را افزایش دهد. به طور کلی:

برای گیربکس‌های دستی معمولی: GL-4

وبرای دیفرانسیل‌های پرفشار: GL-5

برای سیستم‌های سبک یا قدیمی: GL-1 یا GL-2

پیشنهاد می‌شود همواره به دفترچه راهنمای خودرو یا تجهیز مراجعه کرده و روغن مطابق با مشخصات توصیه‌شده استفاده شود.

برای مشاوره وخریدبامادرارتباط باشید.