روغن موتور GL4
روغن موتور و روانکارهای صنعتی از مهمترین اجزای عملکردی در حفظ سلامت و طول عمر ماشین آلات و خودروها هستند. یکی از استاندارد های مهم در
طبقهبندی روغنهای دنده و گیربکس، استاندارد GL (مخفف Gear Lubricant) است که توسط مؤسسه نفت آمریکا (API) تعریف شده است. در این مقاله،
تمرکز ما بر روی روغن GL-4 است که در بسیاری از سیستمهای انتقال قدرت کاربرد دارد. در ادامه با تعریف ، ویژگیها، موارد استفاده، مزایا، و تفاوت آن با
دیگر گریدهای GL مانند GL-5 آشنا میشویم.
روغن موتور GL4 چیست؟
روغن GL-4 نوعی روانکار صنعتی است که مخصوص استفاده در جعبهدنده های دستی و برخی سیستمهای انتقال قدرت طراحی شده است . این روغن
دارای افزودنیهایی است که عملکرد آن را در برابر فشار بالا (EP یا Extreme Pressure) تقویت میکند. استاندارد GL-4 معمولاً برای جعبهدندههایی استفاده
میشود که تحت فشار متوسط و سرعت بالا یا فشار بالا و سرعت پایین کار میکنند.
ترکیبات و افزودنیها
روغنهای GL-4 حاوی درصد مشخصی از افزودنیهای EP هستندکه معمولاً پایه آنها ترکیبات گوگرد-فسفر است. این افزودنیها یک لایه محافظ روی سطح
فلزات تشکیل میدهند و از تماس مستقیم بین دندانههای چرخدنده جلوگیری میکنند.یکی از مزایای روغنهای GL-4 نسبت به GL-5، مقدار کمتر این افزودنی
ها است که باعث میشود با آلیاژهای رنگی مانند برنج، برنز یا مس، واکنش منفی نداشته باشند.
کاربردهای رایج روغن موتور GL4
روغن GL-4 بهطور گسترده در خودروهای سبک و سنگین در موارد زیر استفاده میشود:
جعبهدندههای دستی (Manual Transmissions)
دیفرانسیلهایی با طراحی خاص که نیازی به محافظت سطح بالا ندارند
سیستمهای انتقال قدرت با اجزای حساس به مواد شیمیایی مانند همدورگیرها (synchronizers)
گیربکس ماشینآلات کشاورزی و صنعتی
در واقع، بسیاری از خودروهای اروپایی و ژاپنی که از گیربکسهای دستی استفاده میکنند، استفاده از روغن موتور GL4 را توصیه میکنند.
تفاوت GL-4 با GL-5
یکی از سوالات رایج در میان مصرفکنندگان، تفاوت بین روغنهای GL-4 و GL-5 است. در ادامه به مقایسه این دو نوع روغن میپردازیم:
میزان افزودنی EP: در GL-4 متوسط است و در GL-5 بالاست.
سازگاری با آلیاژهای رنگی: GL-4 سازگاری بالایی دارد، اما GL-5 سازگاری پایینی دارد.
محافظت در فشار بالا: در GL-4 خوب است و در GL-5 بسیار بالا میباشد.
مناسب برای همدورگیرها: GL-4 بله، اما در GL-5 معمولاً خیر.
کاربرد اصلی: GL-4 عمدتاً برای گیربکسهای دستی استفاده میشود، در حالی که GL-5 بیشتر برای دیفرانسیلها و گیربکسهای تحت فشار بالا کاربرد دارد.
استفاده از GL-5 در سیستمهایی که برای GL-4 طراحی شدهاند، ممکن است باعث آسیب به قطعاتی از جنس برنز یا برنج شود، زیرا مواد شیمیایی قویتر
در GL-5 به مرور زمان موجب خوردگی این فلزات میشود.
اهمیت انتخاب روغن مناسب
استفاده از روغن نامناسب برای گیربکس میتواند منجر به مشکلاتی مانند ساییدگی، خوردگی، کاهش عمر مفید قطعات، ایجاد صداهای غیرعادی و حتی از
کار افتادن کامل سیستم انتقال قدرت شود. به همین دلیل، همیشه باید به دفترچه راهنمای خودرو یا دستگاه مراجعه کرده و استاندارد مشخصشده از سوی
سازنده را رعایت کرد.
شاخصهای فنی در انتخاب روغن موتور GL4
هنگام انتخاب روغن موتور GL4، باید به موارد زیر توجه کرد:
ویسکوزیته (Viscosity): ویسکوزیته باید متناسب با شرایط آبوهوایی و نوع کاربری باشد. برای مثال، روغن با ویسکوزیته 75W-80 یا 80W-90 در بسیاری از
خودروهای سواری رایج است.
سازگاری با متریال داخلی گیربکس: باید مطمئن شد که روغن با قطعات آلیاژی داخل گیربکس سازگار است.
تأییدیهها و استانداردهای بینالمللی: مانند API GL-4، MIL-L-2105 یا SAE J306 که نشاندهنده کیفیت و کارایی روغن هستند.
نتیجهگیری
روغن موتور GL4 یکی از روانکارهای تخصصی و ضروری برای عملکرد بهینه گیربکسهای دستی و برخی سیستمهای انتقال قدرت است.با توجه به ترکیبات شیمیایی
ملایمتر نسبت به GL-5، این نوع روغن سازگاری بهتری با فلزات رنگی دارد و درنتیجه برای بسیاری از خودروها انتخاب مناسبتری به شمار میرود. انتخاب درست
بین GL-4 و سایر گریدها، تأثیر زیادی در افزایش عمر قطعات و کاهش هزینههای نگهداری خواهد داشت.
