روغن دنده یکی از مهم‌ترین روانکارهای مورد استفاده در سیستم گیربکس خودرو است که وظیفه کاهش اصطکاک، خنک‌کاری، جلوگیری از سایش قطعات فلزی و افزایش طول عمر گیربکس
را برعهده دارد. انتخاب نوع مناسب روغن دنده متناسب با نوع خودرو، گیربکس (دستی یا اتوماتیک) و شرایط رانندگی اهمیت زیادی دارد. در این مقاله به بررسی جامع انواع روغن دنده خودرو،
ویژگی‌ها، تفاوت‌ها، کاربردها و نکات مهم در انتخاب و تعویض آن خواهیم پرداخت.
روغن دنده چیست و چرا اهمیت دارد؟
روغن دنده (Gear Oil) یک روان‌کننده تخصصی است که در جعبه‌دنده خودرو استفاده می‌شود. این روغن معمولاً گرانروی بالاتری نسبت به روغن موتور دارد و دارای افزودنی‌های مخصوصی برای
مقاومت در برابر فشار بالا و جلوگیری از خوردگی دنده‌ها است.
مزایای استفاده از روغن دنده مناسب عبارتند از:کاهش اصطکاک بین چرخ‌دنده‌هامحافظت از دنده‌ها در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی انتقال نرم و دقیق قدرت جلوگیری از تولید حرارت زیادافزایش عمر
مفید سیستم گیربکس
انواع روغن دنده خودرو
روغن دنده‌ها بر اساس ترکیب شیمیایی، نوع گیربکس و استانداردهای فنی در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند. در ادامه مهم‌ترین انواع آن را بررسی می‌کنیم:1. روغن دنده گیربکس
دستی (Manual Transmission Oil)این نوع روغن مخصوص خودروهایی با گیربکس دستی است. معمولاً دارای ویسکوزیته بالا بوده و به دلیل تماس مستقیم دنده‌ها به افزودنی‌های فشار
بالا (EP) نیاز دارد.ویژگی‌ها:گرانروی بالامقاومت در برابر فشاراستفاده از افزودنی‌های گوگرد-فسفرقابل استفاده در خودروهای سنگین و سواریاستانداردهای رایج: GL-4، GL-52. روغن دنده
گیربکس اتوماتیک (ATF – Automatic Transmission Fluid)روغن ATF مخصوص خودروهای دارای گیربکس اتوماتیک طراحی شده است.این روغن‌ها علاوه بر روان‌کاری وظیفه انتقال هیدرولیک،
خنک‌کاری و تمیز نگه داشتن سیستم را نیز بر عهده دارند.ویژگی‌هاویسکوزیته پایین‌ترحاوی مواد ضدکف و تمیزکننده عملکرد ترکیبی روان‌کاری و انتقال قدرت رنگ قرمز یا صورتی برای شناسایی
بهترانواع معروف ATF:Dexron (II، III، VI)Mercon (V، LV)ATF+4 مخصوص کرایسلرSP-III CV Fluid، DCTF3.روغن دنده سنتتیک (Synthetic Gear Oil)روغن دنده سنتتیک بااستفاده ازپایه‌های
مصنوعی تولید می‌شود و عملکرد بهتری در دماهای بالا و پایین دارد. این روغن‌ها دوام بیشتری دارند و در خودروهای مدرن، مسابقه‌ای یا شرایط سخت توصیه می‌شوند.مزایا:پایداری حرارتی
بالاعملکرد بهتر در دمای پایین کاهش مصرف سوخت کاهش زمان تعویض روغن برای مثال، روغن GL-5 با پایه سنتتیک 75W-90 یکی از رایج‌ترین گزینه‌هاست.4. روغن دنده معدنی (Mineral Gear
Oil)این نوع روغن بر پایه نفت خام پالایش‌شده تولید می‌شود. قیمت پایین‌تر و کارایی مناسب در شرایط عادی از ویژگی‌های آن است. اما در دماهای بالا یا فشار شدید عملکرد کمتری نسبت
به نوع سنتتیک دارد.مناسب برای خودروهای قدیمی یا شرایط سبک.
استانداردهای روغن دنده خودرو
1. API (GL)GL-1 تا GL-6: نشان‌دهنده سطح مقاومت در برابر فشار و کاربردهای مختلف.GL-4: مناسب برای دنده‌های مارپیچی و مخروطی (در خودروهای سبک).GL-5: برای گیربکس‌های
تحت فشار بالا (مثلاً دیفرانسیل خودروهای آفرود یا سنگین).2. SAE (ویسکوزیته)عددهایی مانند 75W-90 یا 80W-90 نشان‌دهنده ویسکوزیته روغن در دماهای سرد و گرم است. W مخفف
Winter (زمستان) است. هرچه عدد کمتر باشد، روان‌تر است.
زمان تعویض روغن دنده خودرو
زمان تعویض به نوع خودرو، نوع روغن، نوع گیربکس و شرایط رانندگی بستگی دارد. به‌طور معمول:گیربکس دستی: هر ۵۰٬۰۰۰ تا ۷۰٬۰۰۰ کیلومترگیربکس اتوماتیک: بین ۶۰٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰
کیلومتر (یا طبق دفترچه خودرو)در خودروهای آفرود یا استفاده سنگین، زودتر باید تعویض شود.همچنین بررسی سطح و رنگ روغن در سرویس‌های دوره‌ای الزامی است.
نکات مهم در انتخاب روغن دنده مناسب
مطابقت با دفترچه راهنمای خودروهمیشه به نوع و گرید توصیه‌شده توسط سازنده توجه کنید.انتخاب برند معتبربرندهایی مانند توتال، موبیل، شل، لیکومولی، الف، کاسترول، بهران، ایرانول
دارای محصولات استانداردو باکیفیت هستند.شرایط اقلیمی ورانندگی درمناطق سردسیر یابرای رانندگی‌های سنگین،نوع سنتتیک باویسکوزیته پایین بهتراست.اصالت محصول از فروشگاه‌های
معتبر با ضمانت اصالت کالا خرید کنید. روغن تقلبی می‌تواند به گیربکس آسیب جدی وارد کند.
نتیجه‌گیری
انتخاب روغن دنده مناسب یکی از عوامل مهم در عملکرد صحیح و طول عمر گیربکس خودرو است. شناخت انواع روغن دنده، استانداردها و تفاوت‌ها میان گیربکس دستی و اتوماتیک به شما
کمک می‌کند تصمیم درستی برای خودرو خود بگیرید. استفاده از روغن‌های استاندارد، برندهای معتبر و رعایت زمان‌بندی تعویض، سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌ای برای جلوگیری از هزینه‌های تعمیرات
سنگین خواهد بود.
برای اطلاعات بیشتر و مشاوره با ما در تماس باشید.
