در خودروهای مجهز به جعبه‌دنده اتوماتیک، یکی از حیاتی‌ترین عوامل در عملکرد صحیح و طول عمر سیستم انتقال قدرت، استفاده از روغن دنده مناسب است.
روغن دنده اتومات (ATF) نه‌تنها به عنوان روان‌کننده عمل می‌کند، بلکه وظایفی چون خنک‌کردن، انتقال نیرو و پاک‌سازی داخلی گیربکس را نیز برعهده دارد. در این
مقاله، به بررسی جامع مشخصات روغن دنده اتوماتیک، انواع آن، بهترین برندها، و زمان‌بندی تعویض آن می‌پردازیم.
روغن دنده اتومات چیست؟
برخلاف گیربکس‌های دستی، سیستم‌های اتوماتیک پیچیدگی‌های بیشتری دارند. روغن گیربکس اتوماتیک یا Automatic Transmission Fluid (ATF) به‌صورت تخصصی
برای این نوع سیستم‌ها طراحی شده و فراتر از روان‌کاری،نقش‌های کلیدی در کنترل عملکرد گیربکس دارد.برخی ازوظایف روغن دنده اتومات شامل:انتقال قدرت هیدرولیکی
روان‌کاری قطعات متحرک کاهش دمامحافظت در برابر خوردگی پاک‌سازی آلودگی‌های داخلی گیربکس
اهمیت روغن دنده اتومات در عملکرد خودرو
کیفیت و وضعیت روغن گیربکس، تأثیر مستقیم بر شتاب‌گیری، تعویض دنده نرم، کاهش مصرف سوخت و جلوگیری از آسیب‌های جدی دارد. استفاده از روغن نامناسب یا قدیمی
می‌تواند باعث مشکلاتی چون:کاهش سرعت پاسخ‌دهی دنده‌هاضربه زدن هنگام تعویض دندهافزایش دمای غیرعادی گیربک سخرابی زودرس شیرهای برقی وسوپاپ‌هانیاز به تعمیرات
پرهزینه گیربکس
انواع روغن دنده اتومات در بازار
بر اساس تکنولوژی و سازگاری با خودروها، روغن‌های گیربکس اتومات در دسته‌های زیر طبقه‌بندی می‌شوند:1. روغن‌های ATF Type A / Dexron / Merconقدیمی‌ترین نسل روغن‌های
ATF،مناسب برای خودروهای کلاسیک و نسل‌های ابتدایی گیربکس اتوماتیک.2Dexron III / Mercon Vمتداول‌ترین نوع در بسیاری از خودروهای دهه‌های اخیر.ویژگیهایی چون مقاومت
حرارتی، ثبات ویسکوزیته و روان‌کاری مطلوب دارند.3. ATF+4روغن مخصوص گیربکس خودروهای کرایسلر و برخی مدل‌های آسیایی. دارای افزودنی‌های خاص برای عملکرد پایدار.CVT Fluid
مخصوص گیربکس‌های اتوماتیک پیوسته متغیر (CVT) که در خودروهایی مانند نیسان، تویوتا، کیا و برخی مدل‌های چینی استفاده می‌شود.5. DSG / DCT Fluidمخصوص گیربکس‌های دو
کلاچه (Dual Clutch) مانند خودروهای آلمانی (آئودی، فولکس‌واگن) و برخی مدل‌های کیا و هیوندای.
چه روغنی برای گیربکس اتومات خودروی شما مناسب است؟
همیشه پیش از خرید روغن دنده اتومات، دفترچه راهنمای خودرو را بررسی کنید. برخی خودروها روغن‌های اختصاصی نیاز دارند و استفاده از روغن اشتباه می‌تواند موجب خرابی جدی
شود.برای مثال:پژو ۲۰۷ اتومات: معمولا روغن ATF Dexron VI توصیه می‌شود.نیسان ماکسیما CVT: نیاز به روغن مخصوص CVT دارد.کیا اپتیما دوال کلاچ: نیاز به DCT Fluid دارد.
بهترین برندهای روغن دنده اتومات در بازار ایران
1. بهران ATF IIIمناسب برای بیشتر خودروهای اتومات داخلی و وارداتی با سطح کیفی متوسط و قیمت اقتصادی.2. ایرانول ATFپوشش دهنده استانداردهای مرکان و دکسرون، در
دسترس و مطمئن برای خودروهای غیرحساس.3. توتال Fluide Xبا فرمولاسیون پیشرفته برای خودروهای اروپایی و آسیایی. مناسب برای تعویض‌های منظم.4. لیکومولی ATF Top
Tec 1200مخصوص گیربکس‌های حساس و پرشتاب. قیمت بالا ولی عملکرد عالی.5. روغن موبیل ATF 3309سازگار با گیربکس‌های ژاپنی و اروپایی. مقاومت بالا در شرایط فشار.
زمان مناسب تعویض روغن دنده اتومات
برخلاف روغن موتور، روغن دنده اتومات دیرتر فرسوده می‌شود ولی بی‌توجهی به زمان تعویض، آسیب‌های سنگینی به‌دنبال دارد.توصیه کلی:هر ۶۰،۰۰۰ تا ۸۰،۰۰۰ کیلومتر یا هر
۳ تا ۴ سالدر شرایط رانندگی سنگین (ترافیک زیاد، یدک‌کشی، سربالایی) زمان تعویض به هر ۴۰،۰۰۰ کیلومتر کاهش می‌یابد.علائم نیاز به تعویض روغن گیربکس:تأخیر در تعویض دنده
صدای غیرعادی از گیربکس لرزش هنگام شتاب‌گیری تغییر رنگ روغن به قهوه‌ای تیره یا سیاه بوی سوختگی از روغن
نحوه بررسی روغن گیربکس اتومات
برخی خودروها دارای گیج روغن گیربکس هستند که امکان چک‌کردن سطح و رنگ روغن را فراهم می‌کند. در حالی که برخی خودروهای جدید، تنها از طریق دستگاه دیاگ سطح
روغن را بررسی می‌کنند. در هر دو حالت، بهتر است این کار توسط مکانیک ماهر انجام شود.
نکات مهم هنگام تعویض روغن گیربکس اتومات
از روغن پیشنهادی سازنده استفاده کنید.
فیلتر روغن گیربکس را همزمان تعویض نمایید.
روغن‌های مختلف را با هم مخلوط نکنید.
در صورت تیره بودن کامل روغن، تعویض تدریجی توصیه می‌شود.
سطح روغن باید در دمای کاری موتور بررسی شود.
جمع‌بندی
روغن دنده اتومات، قلب تپنده گیربکس اتوماتیک است. انتخاب روغن مناسب با استانداردهای صحیح و تعویض به‌موقع، نه‌تنها عملکرد خودرو را بهبود می‌بخشد، بلکه از بروز
هزینه‌های سنگین تعمیر گیربکس جلوگیری می‌کند. با توجه به مدل خودرو، نوع گیربکس و شرایط رانندگی، باید روغنی را انتخاب کرد که بیشترین تطابق با نیازهای فنی
خودرو داشته باشد.
برای اطلاعات بیشتر و مشاوره خرید با ما در تماس باشید.
