پمپ روغن دنده ای
در دنیای صنعت و مکانیک، سیستمهای روانکاری نقش بسیار مهمی در حفظ عملکرد بهینه ماشینآلات و تجهیزات دارند. یکی از اجزای کلیدی این سیستمها، پمپ روغن دندهای
است؛ ابزاری کاربردی که در انتقال روانکنندههای چسبنده مانند روغن دنده، روغن موتور و حتی برخی مواد شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد. این مقاله به بررسی ساختار،
نحوه عملکرد، انواع، مزایا، معایب و کاربردهای این نوع پمپ میپردازد.
پمپ روغن دنده ای چیست؟
پمپ روغن دندهای (Gear Oil Pump)، یک پمپ جابجایی مثبت (Positive Displacement Pump) است که با استفاده از چرخدندهها، مایعات غلیظ مانند روغندنده را از یک نقطه
به نقطه دیگر منتقل میکند. این پمپها در صنایع مختلف از جمله خودروسازی، پتروشیمی، کشاورزی، و ماشینآلات سنگین کاربرد گستردهای دارند.
ساختار پمپ دندهای
پمپهای دندهای از اجزای اصلی زیر تشکیل میشوند:دو چرخدنده (یکی محرک و دیگری متحرک)پوسته یا بدنه پمپورودی (Suction Port)خروجی (Discharge Port)یاتاقانها
و شافت محرکدو نوع اصلی پمپدندهای وجود دارد: پمپدنده خارجی (External Gear Pump) پمپدنده داخلی (Internal Gear Pump)در پمپدنده خارجی، هر دو چرخدنده
دارای دندانههای بیرونی هستند، در حالی که در نوع داخلی، یک چرخدنده با دندانه داخلی و دیگری با دندانه خارجی درگیر است.
نحوه عملکرد پمپ روغن دندهای
عملکرد این پمپ بر اساس اصل جابجایی مثبت است. با چرخش دندهها:فضای بین دندانهها و بدنه پمپ، روغن را از بخش ورودی مکش میکند.سپس این روغن در بین دندانهها
حبس شده و بدون بازگشت، به سمت خروجی پمپ منتقل میشود.در نهایت، با درگیر شدن دوباره دندهها، روغن به بیرون رانده میشود.این فرآیند پیوسته، جریان یکنواخت و با
فشار مشخصی از روانکننده را ایجاد میکند.
کاربردهای پمپ های روغن دندهای
این پمپها در طیف گستردهای از صنایع به کار میروند:1. صنعت خودرواستفاده در سیستم روغنکاری گیربکس، دیفرانسیل و موتورانتقال روغنهای دندهای به صورت خودکار
یا دستی در خطوط تولید2. صنایع نفت و گازپمپاژ روغنهای سنگین، قیر یا روغن موتور بازیافتیانتقال سیالات روانکننده به دستگاهها در واحدهای پالایش3. ماشینآلات کشاورزی
و صنعتی روانکاری پیوسته قطعات در کمباینها، تراکتورها یا دستگاههای CNCاستفاده در کمپرسورها، ژنراتورها و توربینها4. صنایع غذایی (با مدلهای خاص بهداشتی)انتقال
مواد چسبناک مانند شربت، عسل یا روغن خوراکی در کارخانهها
نکات مهم در انتخاب پمپ های روغن دندهای
برای انتخاب پمپ دندهای مناسب به موارد زیر توجه کنید:
ویسکوزیته سیال: پمپ باید مایع را بدون آسیب یا افت فشار جابجا کند.
دبی و فشار: مشخصات فنی پمپ باید با نیاز سیستم هماهنگ باشد.
جنس بدنه و دندهها: برای مواد خورنده از استیل ضدزنگ استفاده شود.
دمای کاری: مدل پمپ باید با محدوده دمایی محیط و سیال سازگار باشد.
برند و کیفیت ساخت: انتخاب برند معتبر بیدومکس تضمینکننده دوام و عملکرد مطمئن است.
نکات نگهداری پمپ دندهای
بررسی نشتیها و آببندیها
تعویض روغن یا سیال طبق برنامه
تنظیم فشار خروجی
بررسی و تنظیم لقی دندهها
رعایت این نکات عمر مفید پمپ را افزایش میدهد و از خرابیهای ناگهانی جلوگیری میکند.
نتیجهگیری
پمپ روغن دندهای، یکی از پرکاربردترین تجهیزات در حوزه انتقال مایعات غلیظ و روانکنندههاست. با توجه به سادگی ساختار، قابلیت اطمینان بالا و عملکرد دقیق، این پمپها
انتخابی مناسب برای بسیاری از فرآیندهای صنعتی، خودرویی و تولیدی هستند. با انتخاب صحیح، نصب اصولی و نگهداری منظم، میتوان از این پمپها بهرهوری بالا
و عمر طولانی بهدست آورد.
