انواع واسکازین
واسکازین، به عنوان یک روان‌کننده مهم در خودروها و ماشین‌آلات صنعتی، نقش حیاتی در افزایش عمر قطعات متحرک و بهبود عملکرد سیستم‌های انتقال نیرو
دارد. اما واسکازین‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. شناخت انواع واسکازین و تفاوت‌های آن‌ها به شما کمک می‌کند
تا در انتخاب محصول مناسب برای خودرو یا دستگاه خود، تصمیم بهتری بگیرید.
واسکازین چیست؟
واسکازین در واقع نوعی روغن گیربکس است که برای روان‌کاری گیربکس‌ها، دیفرانسیل‌ها و سایر بخش‌های مکانیکی که در معرض اصطکاک و فشار بالایی هستند،
استفاده می‌شود. این روغن باید توانایی تحمل فشار زیاد، حرارت بالا و حفظ خواص خود در شرایط سخت را داشته باشد.
انواع واسکازین بر اساس پایه روغن
واسکازین معدنی (Mineral Gear Oil):
این نوع واسکازین از پالایش نفت خام به دست می‌آید و یکی از رایج‌ترین انواع واسکازین است. واسکازین‌های معدنی معمولاً برای خودروهای با تکنولوژی قدیمی و
شرایط رانندگی سبک مناسب هستند. این نوع روغن در مقابل حرارت و فشار مقاومت کمتری نسبت به واسکازین‌های سنتتیک دارد.
واسکازین سنتتیک (Synthetic Gear Oil):
این نوع روغن‌ها به صورت مصنوعی و با فرمولاسیون شیمیایی تولید می‌شوند. واسکازین‌های سنتتیک مقاومت بیشتری در برابر حرارت و فشار دارند و عمر مفید
طولانی‌تری نسبت به روغن‌های معدنی دارند. آن‌ها گزینه بهتری برای خودروهای مدرن و شرایط رانندگی سخت هستند.
واسکازین نیمه‌سنتتیک (Semi-Synthetic Gear Oil):
ترکیبی از روغن‌های معدنی و سنتتیک است که سعی می‌کند تعادل بین قیمت و کیفیت را برقرار کند. این نوع واسکازین‌ها برای خودروهایی که به واسکازین با
عملکرد بهتر نیاز دارند ولی هزینه کمتر مهم است، مناسب هستند.
انواع واسکازین بر اساس استانداردهای عملکرد
واسکازین‌ها بر اساس استانداردهای API و SAE دسته‌بندی می‌شوند که تعیین‌کننده سطح کیفیت، نوع کاربری و ویسکوزیته روغن است.
واسکازین با استاندارد GL-1:
روغن‌های معمولی بدون افزودنی فشار بالا، مناسب برای گیربکس‌های ساده و فشار کم.
واسکازین با استاندارد GL-2:
برای استفاده در برخی گیربکس‌ها با فشار نسبتا کم، ولی کاربرد کمی دارد.
واسکازین با استاندارد GL-3:
روغنی که عملکرد بهتری نسبت به GL-1 و GL-2 دارد و برای گیربکس‌های دستی با فشار متوسط مناسب است.
واسکازین با استاندارد GL-4:
یکی از پرکاربردترین انواع واسکازین است که برای گیربکس‌های دستی با فشار متوسط و دنده‌های هماهنگ‌شده طراحی شده است. این نوع واسکازین حاوی
افزودنی‌هایی است که از سایش قطعات جلوگیری می‌کند.
واسکازین با استاندارد GL-5:
برای دیفرانسیل‌ها و گیربکس‌هایی که تحت فشارهای بالا قرار دارند مناسب است. این نوع روغن دارای افزودنی‌های قوی‌تر برای محافظت از دنده‌ها در شرایط
شدید است. با این حال، واسکازین GL-5 معمولاً برای گیربکس‌های دستی که قطعات برنجی دارند مناسب نیست، زیرا افزودنی‌های آن می‌توانند باعث خوردگی شوند.
انواع واسکازین بر اساس کاربرد
واسکازین گیربکس دستی (Manual Transmission Oil):
مناسب برای گیربکس‌های دستی، معمولا دارای ویسکوزیته و افزودنی‌های مخصوص است که تعویض دنده روان و بدون سر و صدا را ممکن می‌سازد.
واسکازین دیفرانسیل (Differential Gear Oil):
برای روان‌کاری چرخ‌دنده‌های دیفرانسیل و تحمل فشارهای زیاد طراحی شده است.
واسکازین گیربکس اتوماتیک (ATF – Automatic Transmission Fluid):
روغنی با فرمولاسیون خاص که علاوه بر روان‌کاری، نقش انتقال هیدرولیکی در گیربکس اتوماتیک را نیز دارد. این روغن‌ها کاملاً با واسکازین‌های گیربکس دستی
متفاوت هستند و نباید به جای هم استفاده شوند.
واسکازین صنعتی:
روغن‌هایی که برای گیربکس‌های صنعتی، ماشین‌آلات سنگین و سیستم‌های انتقال نیرو در کارخانه‌ها استفاده می‌شوند. این واسکازین‌ها دارای افزودنی‌های
خاص برای تحمل شرایط سخت کاری هستند.
نکات مهم در انتخاب واسکازین
مطابقت با توصیه کارخانه سازنده خودرو یا دستگاه
انتخاب درجه ویسکوزیته مناسب با شرایط آب و هوایی منطقه
انتخاب نوع واسکازین (معدنی، سنتتیک یا نیمه‌سنتتیک) متناسب با شرایط رانندگی و نوع گیربکس
بررسی تاریخ تولید و اصل بودن محصول
توجه به استاندارد API و SAE درج شده روی بسته‌بندی
نتیجه‌گیری
واسکازین‌ها انواع مختلفی دارند که بر اساس پایه روغن، استانداردهای عملکرد، و نوع کاربرد دسته‌بندی می‌شوند. انتخاب واسکازین مناسب باعث افزایش طول
عمر قطعات گیربکس، کاهش مصرف سوخت و بهبود عملکرد خودرو می‌شود. در نهایت، بهترین راه برای انتخاب واسکازین، مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو یا
مشورت با کارشناسان فنی است.
