روغن گیربکس GL3
روغن گیربکس یا روغن دنده یکی از حیاتیترین روانکنندهها در سیستم انتقال قدرت خودرو به شمار میرود . این روغن وظیفه دارد تا اصطکاک و سایش
بین چرخدندهها را کاهش دهد، از خوردگی و زنگزدگی قطعات فلزی جلوگیری کند و دمای تولید شده بر اثر اصطکاک را کاهش دهد. در میان انواع مختلف
روغنهای گیربکس، روغن GL-3 جایگاه خاصی دارد و بیشتر در گیربکسهای دستی سبک تا متوسط مورد استفاده قرار میگیرد.
مشخصات فنی روغن گیربکس GL3
روغن گیربکس GL-3 یکی از ردههای مشخصشده توسط استاندارد API (American Petroleum Institute) برای روغن های دنده است. طبق طبقهبندی
API، ردههای GL-1 تا GL-5 برای روغنهای دنده تعریف شدهاند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.
GL-3 برای شرایطی طراحی شده است که در آن بار و فشار تماس بین دندهها متوسط است. این روغن دارای مقداری افزودنی فشار بالا (EP یا Extreme
Pressure) است اما نه به اندازه GL-4 یا GL-5. بنابراین،روغن GL-3 توانایی تحمل فشارهای شدید و بارهای خیلی سنگین را ندارد، اما برای کاربردهایی که
فشار متوسط است، بسیار مناسب و اقتصادی است.
کاربردهای رایج روغن گیربکس GL3
روغن GL-3 معمولاً در گیربکس های دستی خودروهای سواری ، تراکتورها ، کامیونهای سبک، و برخی دستگاههای صنعتی سبک استفاده میشود . این
روغن برای جعبهدندههایی که از نوع هیپوئید نیستند و فشار زیاد بین سطوح دندهها وجود ندارد، گزینهی مناسبی است. گیربکسهایی که در آنها سرعت
لغزش بین دندهها متوسط بوده و بار سنگینی وجود ندارد، به خوبی میتوانند با GL-3 کار کنند.
تفاوت بین روغن گیربکس GL3 و سایر ردهها
درک تفاوت بین GL-3 با ردههای دیگر برای انتخاب صحیح روغن اهمیت دارد:
GL-1: روغنی ساده و بدون افزودنی است که بیشتر در سیستمهای سبک و دندههای مارپیچ استفاده میشود.
GL-2: برای کاربردهای با بار کمی بالاتر از GL-1، اغلب در ماشینآلات کشاورزی استفاده میشود.
GL-3: دارای افزودنیهای EP سبک برای شرایط فشار متوسط.
GL-4: دارای افزودنی EP بیشتر و مناسب برای دندههای هیپوئید با بار متوسط تا سنگین.
GL-5: مناسب برای دندههای هیپوئید با بار بسیار زیاد و فشار بالا، مانند دیفرانسیلها.
استفاده نادرست از روغن GL-5 به جای GL-3 یا GL-4 در برخی سیستم ها ممکن است موجب آسیب به قطعاتی مانند همگامسازها (synchronizer) در
گیربکس شود، زیرا افزودنیهای شیمیایی قوی آن ممکن است به فلزات نرم مانند برنج آسیب برسانند.
مزایا و معایب روغن گیربکس GL3
مزایا:
مناسب برای سیستمهایی با بار متوسط و بدون نیاز به افزودنیهای قوی.
اقتصادیتر نسبت به GL-4 و GL-5.
عدم آسیبرسانی به فلزات نرم مانند برنز و برنج.
معایب:
توانایی محدود در برابر فشارهای شدید و بارهای بالا.
نامناسب برای دندههای هیپوئید یا سیستمهای پیچیده با دمای بالا.
در برخی موارد، به سختی در بازار پیدا میشود چون توسط GL-4 جایگزین شده است.
وضعیت بازار و توصیههای نگهداری
در حال حاضر، بسیاری از تولیدکنندگان خودروی جدید به دلیل نیاز به عملکرد بالاتر، از روغنهای GL-4 یا GL-5 استفاده میکنند. به همین دلیل، روغن گیربکس GL3
کمتر در بازار یافت میشود یا تولید آن محدود شده است. با این حال، برای خودروها و ماشینآلاتی که طراحی آنها با این نوع روغن سازگار است، استفاده
از GL-3 توصیه میشود.
در هنگام تعویض روغن گیربکس، حتماً به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرده و مشخصات پیشنهادی سازنده را مد نظر قرار دهید. همچنین از ترکیب کردن
GL-3 با سایر ردهها خودداری کنید، مگر آنکه سازنده صراحتاً این کار را مجاز دانسته باشد.
جمعبندی
روغن گیربکس GL3 گزینهای مناسب برای گیربکسهای دستی سبک تا متوسط است که نیاز به تحمل فشارهای سنگین ندارند. با وجود اینکه امروزه کاربرد
آن محدود شده، هنوز هم در برخی خودروها و ماشین آلات قدیمیتر جایگاه دارد . انتخاب صحیح روغن گیربکس نه تنها به افزایش عمر قطعات کمک میکند،
بلکه عملکرد بهینه سیستم انتقال قدرت را تضمین مینماید.
